Πώς γερνάει ο εγκέφαλός μας

Νέες μελέτες ρίχνουν στο φως πώς γερνά ο εγκέφαλός μας. Ο εγκέφαλος μας γερνάει με διάφορους τρόπους. Υπάρχει μια σύνδεση με την εξέλιξη: οι περιοχές που μας διακρίνουν από τους πιθήκους φαίνεται να γερνούν ιδιαίτερα γρήγορα.

Καθώς μεγαλώνουμε, παρατηρούμε ότι δεν είμαστε πλέον τόσο παραγωγικοί όσο πριν. Η εγκεφαλική μας δύναμη μειώνεται. Μέχρι την ηλικία των 25 ετών, ο εγκέφαλος συνεχίζει να ωριμάζει, να μεγαλώνει και να αναπτύσσεται. Μετά χαλάει σιγά σιγά. Ωστόσο, τα πρώτα αποτελέσματα της γήρανσης εμφανίζονται μόνο μετά την ηλικία των 50. Οι χιμπατζήδες παρατηρούν επίσης ότι γερνούν. Δεν είναι πλέον τόσο κινητά και χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να βρουν φαγητό. Αυτό που μας ξεχωρίζει από τους χιμπατζήδες είναι η ικανότητά μας να μιλάμε ή να παίρνουμε σύνθετες ορθολογικές αποφάσεις. Αλλά αυτό ακριβώς μπορεί να είναι η πτώση μας καθώς μεγαλώνουμε. Πόσο συχνά ξεχνάτε γιατί μπήκατε σε ένα δωμάτιο ή δυσκολεύομαστε να θυμηθούμε μια λέξη που θέλαμε να πούμε ή ακόμη μια πληροφορία που μόλις σας έδωσαν; Πολλοί άνθρωποι μετά τα 50 αρχίζουν να παρατηρούν μια αύξηση σε τέτοιες εγκεφαλικές «διακοπές» και μπλακ άουτ. Ευτυχώς, τα περισσότερα από αυτά τα νεκρά διαστήματα είναι συνηθισμένα και δεν είναι σημάδια προβλήματος μνήμης ή γνωστικής, γνωσιακής λειτουργίας. Σύμφωνα με τη θεωρία της ερευνητικής ομάδας, θα μπορούσαν να εμφανιστούν σημάδια φθοράς. Σύμφωνα με τη μελέτη της Χιλής, η κοινωνική ανισότητα, όπως στη Λατινική Αμερική ή την Καραϊβική, είχε μεγαλύτερες διαφορές μεταξύ της ηλικίας του εγκεφάλου και της πραγματικής ηλικίας από τους άνδρες σε αυτές τις χώρες που επιταχύνουν τη γήρανση. Η διαφορά από την κανονική γήρανση δεν είναι τόσο μεγάλη. «Η υγιής γήρανση του εγκεφάλου δεν διαφέρει ουσιαστικά από ορισμένες εξελίξεις της νόσου, αλλά φυσικά συμβαίνει πολύ πιο αργά», εξηγούν οι ερευνητές.

Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, η μνήμη και η ορθή σκέψη φυσιολογικά αρχίζουν να φθίνουν μετά την ηλικία των 45 ετών. Ο εγκέφαλος όμως γερνά ανεξάρτητα από την εκπαίδευση του ατόμου. Κάθε εγκέφαλος συρρικνώνεται με την ηλικία, ανεξάρτητα από το πόσο καιρό κάποιος είναι στο σχολείο. Αυτό λέει μια νέα μελέτη. Έτσι, η περισσότερη εκπαίδευση δεν σας βοηθά να παραμείνετε διανοητικά σε καλή κατάσταση μέχρι τώρα. Η εκπαίδευση επηρεάζει το πώς γερνάει ο εγκέφαλός μας. Περισσότερη εκπαίδευση, πιο αργή γήρανση. Αλλά οι ερευνητές του «Lifebrain», μιας μεγάλης ευρωπαϊκής ερευνητικής ένωσης, έχουν τώρα διαψεύσει ακριβώς αυτή τη σύνδεση. Οι ερευνητές εξέτασαν 2.000 εγκεφάλους. Ο όρος «συρρίκνωση» αναφέρεται στη μείωση της φαιάς ουσίας στον εγκέφαλο και στον θάνατο των νευρικών κυττάρων. Είτε σπουδάζει κάποιος νομικά, είτε γίνεται ξυλουργός, ο αριθμός των ετών εκπαίδευσης δεν μπορεί ούτε να επιβραδύνει ούτε να σταματήσει. Ο αριθμός των ετών εκπαίδευσης δεν μπορεί να σταματήσει τη διαδικασία γήρανσης του εγκεφάλου. Οι ερευνητές κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα επειδή εξέτασαν τους εγκεφάλους περισσότερων από 2.000 συμμετεχόντων στη μελέτη σε μαγνητικές τομογραφίες. Ή μάλλον, ορισμένα μέρη του εγκεφάλου: ο εγκεφαλικός φλοιός και ο ιππόκαμπος. Είναι φυσιολογικό και για τα δύο να συρρικνώνονται καθώς μεγαλώνουν. Η συρρίκνωση είναι μέρος της φυσιολογικής γήρανσης και δεν έχει να κάνει με την μνήμη, την εκπαίδευση ή την μόρφωση. ΕΛΕΝΑ ΤΖΑΚΟΥ