Πέθανε ο Δημήτρης Μητροπάνος

Ο θάνατός του οφείλεται σε οξύ πνευμονικό οίδημα - Την Πέμπτη στις 14.00 η κηδεία 

Ο Δημήτρης Μητροπάνος, από τις πλέον χαρακτηριστικές λαϊκές φωνές του ελληνικού τραγουδιού, σίγησε το πρωί της Τρίτης έπειτα από έμφραγμα που υπέστη. Το τελευταίο διάστημα ο ερμηνευτής είχε δώσει σκληρή μάχη για να ξεπεράσει τα σοβαρά προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε. 

Ευτύχησε στο διάστημα της καριέρας του να ερμηνεύσει όχι μόνο μεγάλους συνθέτες και ποιητές και στιχουργούς αλλά κυρίως τα τραγούδια τους να τα κάνει δικά του. Απλός, δωρικός, ουσιαστικός, χωρίς τερτίπια και κόλπα δώρισε τη φωνή του στα τραγούδια και κυρίως στην ιστορία του λαϊκού τραγουδιού.

Στα μέσα της δεκαετίας του '60 και έπειτα από παρότρυνση του Γρηγόρη Μπιθικώτση, τον οποίο γνώρισε σε μία συγκέντρωση της εταιρείας του θείου του, στην οποία τραγούδησε, επισκέφτηκε την Κολούμπια. Εκεί ο Τάκης Λαμπρόπουλος του γνώρισε τον Γιώργο Ζαμπέτα, δίπλα στον οποίο θα δουλέψει στα «Ξημερώματα». 

Τον Ζαμπέτα τον μνημονεύει ως μεγάλο του δάσκαλο και δεύτερο πατέρα. Όπως έχει δηλώσει, «ο Ζαμπέτας είναι ο μόνος άνθρωπος στο τραγούδι ο οποίος με βοήθησε χωρίς να περιμένει κάτι. Με όλους τους υπόλοιπους συνεργάτες μου κάτι πήρα και κάτι έδωσα». Το 1966 ο Μητροπάνος συναντάται για πρώτη φόρα με τον Μίκη Θεοδωράκη και ερμηνεύει μέρη από τη «Ρωμιοσύνη» και το «Άξιον Εστί» σε μια σειρά συναυλιών στην Ελλάδα και στην Κύπρο. 

Το 1967, ο Μητροπάνος ηχογραφεί τον πρώτο του 45άρη δίσκο, με το τραγούδι «Θεσσαλονίκη». Είχε προηγηθεί η ηχογράφηση του τραγουδιού «Χαμένη Πασχαλιά», το οποίο όμως λογοκρίθηκε από τη Χούντα και δεν κυκλοφόρησε ποτέ. 

Στην πορεία που χάραξε στον δρόμο του λαϊκού έντεχνου, το 1972 είναι ένας σημαντικός σταθμός: ο συνθέτης Δήμος Μούτσης και ο ποιητής-στιχουργός Μάνος Ελευθερίου κυκλοφορούν τον «Άγιο Φεβρουάριο», με ερμηνευτές τον Μητροπάνο και την Πετρή Σαλπέα, σηματοδοτώντας έναν σταθμό στην ελληνική μουσική. 

Τον Ιούλιο του 1999, ο Μητροπάνος και ο Μούτσης θα ξαναβρεθούν επί σκηνής στο Ηρώδειο με τη Δήμητρα Γαλάνη και τη σοπράνο Τζούλια Σουγλάκου για δύο μουσικές βραδιές στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Οι συναυλίες αυτές ηχογραφούνται ζωντανά και κυκλοφορούν σε διπλό CD δύο μήνες αργότερα. 

Ακολουθούν «Ο Δρόμος για τα Κύθηρα» του Γιώργου Κατσαρού και «Τα συναξάρια» του Γιώργου Χατζηνάσιου, έργα υψηλής ποιότητας αλλά και μεγάλης απήχησης στην ελληνική κοινωνία. 

Στη μακρόχρονη πορεία του στο ελληνικό τραγούδι, ο Δημήτρης Μητροπάνος συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους δημιουργούς του λαϊκού αλλά και του έντεχνου τραγουδιού. Γιώργος Ζαμπέτας, Μίκης Θεοδωράκης, Δήμος Μούτσης, Απόστολος Καλδάρας, Τάκης Μουσαφίρης («Εμείς οι δυο» κ.α.), Χρήστος Νικολόπουλος («Πάρε Αποφάσεις» σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου), Γιάννης Σπανός («Ο Μητροπάνος τραγουδάει Σπανό») ήταν οι συνθέτες με τους οποίους συνδέθηκε επαγγελματικά, χτίζοντας μια καριέρα συνυφασμένη με την ελληνική λαϊκή μουσική παράδοση, μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του '80.

Η συμμετοχή του σε δίσκους των Λάκη Παπαδόπουλου (με το τραγούδι «Για να σ' εκδικηθώ») και Νίκου Πορτοκάλογλου («Κλείνω κι έρχομαι») αναδεικνύουν εκείνη την εποχή την ευρεία γκάμα της ερμηνείας του και προαναγγέλλουν μια στροφή στον τρόπο ερμηνείας του, που θα οδηγήσει σε μια σειρά από δίσκους που άλλαξαν σε μεγάλο βαθμό την έννοια του καλού σύγχρονου λαϊκού τραγουδιού. 

Οι συνεργασίες με τον Μάριο Τόκα και τον Φίλιππο Γράψα («Η εθνική μας μοναξιά» και «Παρέα με έναν ήλιο») συνδυάζουν τη λαϊκή υφή και συναίσθημα με τη πιο βαθιά έννοια στίχων και τη χρησιμοποίηση λέξεων πιο επιτηδευμένων. Παράλληλα, η απήχηση των τραγουδιών στην κοινωνία και η εμπορική επιτυχία αναδεικνύουν αυτές τις δημιουργίες ως εργαλεία αλλά και συμπτώματα της εξέλιξης της ελληνικής κοινωνίας. 

Η πολύ σημαντική συνεργασία με τον Θάνο Μικρούτσικο με τον δίσκο «Στου Αιώνα την Παράγκα», σε στίχους Άλκη Αλκαίου, Κώστα Λαχά, Λίνας Νικολακοπούλου και Γιώργου Κακουλίδη, αποτελεί στροφή του ερμηνευτή σε ακόμα πιο «έντεχνες» διαδρομές, διατηρώντας και πάλι την ταυτότητα του λαϊκού. 

Ο Μητροπάνος συνεχίζει στα ίδια μονοπάτια, με τραγούδια των Μικρούτσικου, Κορακάκη, Μουκίδη, Παπαδημητρίου κ.α. στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές του 2000. 

Από τις τελευταίες δουλειές του Θεσσαλού αοιδού ξεχωρίζει το «Πες μου τ' αληθινά σου» σε μουσική Στέφανου Κορκολή και στίχους Ελεάνας Βραχάλη και Νίκου Μωραΐτη, αλλά και η ζωντανή ηχογράφηση «Υπάρχει και το ζεϊμπέκικο», από το πρόγραμμα - ωδή στον εθνικό χορό της Ελλάδας μαζί με τους Θέμη Αδαμαντίδη και Δημήτρη Μπάση, καθώς επίσης και ο δίσκος «Στη Διαπασών», ο οποίος περιέχει 12 λαϊκά τραγούδια και μια μπλουζ μπαλάντα. Από τα τραγούδια του δίσκου ξεχωρίζει το τραγούδι «Η εκδρομή» του Γιάννη Μηλιώκα, το οποίο γράφτηκε για την επιστροφή του ερμηνευτή στη δισκογραφία έπειτα από ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας. 

Τον Ιούνιο του 2011, με το άλμπουμ «Εδώ είμαστε» ο Σταμάτης Κραουνάκης και ο Δημήτρης Μητροπάνος, συναντήθηκαν για πρώτη φορά στη δισκογραφία. Η πρώτη αυτή κοινή τους δισκογραφική δουλειά αποτελούσε προσφορά του «Βήματος» προς τους αναγνώστες του… 

Το ιατρικό ανακοινωθέν 

Από οξύ πνευμονικό οίδημα εξέπνευσε ο Δημήτρης Μητροπάνος. Σε ανακοίνωση, που εκδόθηκε από το νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ, αναφέρεται: 

«Ο ασθενής Δημήτριος Μητροπάνος διεκομίσθη στο νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ σήμερα το πρωί λόγω οξέως διαρροϊκού συνδρόμου και εμέτων. Στη συνέχεια παρουσίασε αιφνιδίως δύσπνοια. 

Μετεφέρθη στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, όπου αντιμετωπίστηκε για οξύ πνευμονικό οίδημα από το οποίο και κατέληξε την 11η πρωινή». 

Βαρύ πένθος για την οικογένεια 

Η κηδεία του μεγάλου ερμηνευτή, όπως ανακοίνωσε η οικογένεια του, θα γίνει την Πέμπτη στις 14.00 από το Α' Νεκροταφείο Αθηνών. 

Οπως αναφέρει η ίδια ανακοίνωση, η σωρός του θα βρίσκεται από τις 10 το πρωί στο παρεκκλήσι του Α' Νεκροταφείου «για τον τελευταίο αποχαιρετισμό από όλους εκείνους που τον αγάπησαν» και καταλήγει: 

«Η οικογένεια του Δημήτρη Μητροπάνου, πενθώντας τον λατρεμένο σύζυγο, πατέρα, αδελφό, παρακαλεί αντί στεφάνων να ενισχυθεί το Κέντρο Υποδοχής Αλληλεγγύης Ιδρύματος Αστέγων (ΚΥΑΔΑ) - λογαριασμός 064/48000015 Εθνική Τράπεζα - για τους συνανθρώπους μας που δοκιμάζονται αυτη τη δύσκολη στιγμή». 

Θλίψη και στον πολιτικό κόσμο 

Τη θλίψη του για τον θάνατο του δημοφιλούς τραγουδιστή εξέφρασε την Τρίτ και ο πολιτικός κόσμος της χώρας. 

«Με λύπη πληροφορήθηκα το θάνατο του Δημήτρη Μητροπάνου. Ενός σπουδαίου λαϊκού τραγουδιστή που με την χαρακτηριστική, αυθεντική ερμηνεία του χάραξε την ιστορία του ελληνικού τραγουδιού. Τα θερμά μου συλλυπητήρια στους οικείους του» δήλωσε ο πρόεδρος της Βουλής, Φίλιππος Πετσάλνικος. 

«Μία δυνατή εθνική λαϊκή ψυχή σήμερα, σίγησε. Ο Δημήτρης Μητροπάνος έδωσε πολλά στην πατρίδα και τον λαό μας» δήλωσε ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Αντώνης Σαμαράς. «Τραγούδησε για τη Μακεδονία, όταν κανένας δεν τολμούσε να μιλήσει γι' αυτή. Τραγούδησε, για τον ήρωα της Κύπρου "Σολωμό Σολωμού" και για όλους τους Ελληνες των αλησμόνητων πατρίδων. 

Τραγούδησε για τις χαρές και τις πίκρες του κόσμου. Θα είναι δυνατή η μνήμη που αφήνει πίσω του… Είναι κομμάτι της ψυχής του κάθε Ελληνα» πρόσθεσε. 

«Ο Δημήτρης Μητροπάνος υπήρξε γνήσιος και ξεχωριστός λαϊκός τραγουδιστής» αναφέρει το ΚΚΕ σε ανακοίνωσή του. 

«Παιδί αγωνιστών της ΕΑΜικής Αντίστασης και του ΔΣΕ που διώχθηκαν σκληρά από το αστικό κράτος και τους μηχανισμούς του, ο Δημήτρης Μητροπάνος αναγκάστηκε να βγει πολύ νωρίς στη βιοπάλη αναζητώντας μεροκάματο. Έχοντας αυτά τα βιώματα τραγούδησε τις αγωνίες, τους αγώνες και τα βάσανα του λαού και κέρδισε ξεχωριστή θέση στην καρδιά του. Με τη δωρική του φωνή και την ξεχωριστή του ερμηνεία πλούτυνε το λαϊκό τραγούδι. Ο Δημήτρης Μητροπάνος στάθηκε δίπλα στο ΚΚΕ παρά τις όποιες διαφωνίες ή επιφυλάξεις είχε» αναφέρει το ΚΚΕ, εκφράζοντας τη λύπη του και τα συλλυπητήριά του στην οικογένεια του. 

Ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ Γ.Καρατζαφέρης, δήλωσε: «Εφυγε από τη ζωή, πολύ νωρίς, σε ηλικία μόλις 64 ετών ένας γνήσιος έλληνας καλλιτέχνης. Με τα τραγούδια του μεγαλώσαμε. Με τα τραγούδια του μάθαμε να αγαπάμε. Με τα τραγούδια του αγαπήσαμε περισσότερο την Ελλάδα. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που θα τον σκεπάσει». 

«Με την "αποχώρηση" του Δημήτρη Μητροπάνου επισπεύδεται το κλείσιμο της σημαντικότερης περιόδου του ελληνικού τραγουδιού. Η περίοδος της συνύπαρξης των δύο μεγάλων συγκοινωνούντων ρευμάτων, του λαϊκού τραγουδιού του Τσιτσάνη και του Ζαμπέτα και του έντεχνου λαϊκού τραγουδιού του Χατζιδάκι και του Θεοδωράκη» αναφέρει το γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ. 

«Ο Δημήτρης Μητροπάνος διακρίθηκε για την ευχέρειά του όχι μόνο να χρωματίζει πλούσια τα τραγούδια που του ανέθεταν οι συνθέτες να ερμηνεύσει, αλλά και να διεισδύει βαθιά στον συναισθηματικό κόσμο των ακροατών του» προσθέτει η ανακοίνωση. 

Σε ανακοίνωσή της η Δημοκρατική Αριστερά αναφέρει: «Η Δημοκρατική Αριστερά αποχαιρετά σήμερα ένα σπουδαίο λαϊκό τραγουδιστή, ένα συνεπή δημοκράτη, έναν άνθρωπο της αριστεράς. Ο Δημήτρης Μητροπάνος τραγούδησε με γνησιότητα τους λαϊκούς καημούς και μένει στην ιστορία της ελληνικής μουσικής ως ένας από τους μεγάλους. Η Δημοκρατική Αριστερά στέλνει την αγάπη της στους οικείους του». 

«Ο Δημήτρης Μητροπάνος υπηρέτησε με πάθος την κοινωνία, την τέχνη και τον Ελληνισμό. Ο ευθύς του χαρακτήρας, το ήθος του αλλά και η προσφορά του θα παραμείνουν παρακαταθήκη για όλους τους Ελληνες» ανέφερε ο εκπρόσωπος Τύπου του Πανελλήνιου Αρματος Πολιτών Σωτήρης Στανωτάς. 

Η πρόεδρος της Δημοκρατικής Συμμαχίας Ντόρα Μπακογιάννη, δήλωσε: «Ο Δημήτρης Μητροπάνος έγραψε τη δική του διακριτή ιστορία στο ελληνικό λαϊκό τραγούδι. Ξεχώρισε με την ιδιοτυπία και τη βαθιά λαϊκή συγκίνηση της φωνής του, την απόδοση της μουσικής πλήθους διακεκριμένων μουσικοσυνθετών και με την απλότητα και το ήθος του ως ανθρώπου. Η Ελλάδα που τραγούδησε μαζί του τον αποχαιρετάει». 

* Το Αρχείο της ΕΡΤ, τιμώντας τη μνήμη του μεγάλου λαϊκού ερμηνευτή Δημήτρη Μητροπάνου, ψηφιοποίησε και παρουσιάζει μέσω των ιστοσελίδων www.ert-archives.gr και www.ert.gr το σχετικό επεισόδιο της εκπομπής «Δρόμοι» με τον Αρη Σκιαδόπουλο, παραγωγής 2004. Στην εκπομπή, ο Δημήτρης Μητροπάνος μιλά για τον γενέθλιο τόπο του, την Αγ. Μονή Τρικάλων, τα δύσκολα παιδικά του χρόνια και την πρώτη του επαφή με τη μουσική. Αναφέρεται στην εγκατάστασή του στην Αθήνα το 1964 και τις πρώτες του συνεργασίες με σημαντικούς συνθέτες που σημάδεψαν την καλλιτεχνική του πορεία.

tovima.gr    Γιώργος Σκίντσας