Απίστευτο κι όμως ελληνικό: μια βιβλιοθήκη από το μέλλον

Πίσω από τα διπλά διάφανα τζάμια έχουν ενώσει τέσσερα μικρά τραπέζια και έχουν απλώσει τα βιβλία και τις σημειώσεις τους. 

Οκτώ μαθητές, αγόρια και κορίτσια, γυμνασιόπαιδες υπολογίζω, ετοιμάζουν την ομαδική εργασία τους στην Αίθουσα Μελέτης. Μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή δεξιά μου δυο άλλες μαθήτριες επικοινωνούν μέσω Skype με συγγενείς τους στο εξωτερικό. Αριστερά, ένας τριανταπεντάρης παίζει ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι φορώντας ακουστικά και δίπλα του ένας άντρας μεγαλύτερης ηλικίας ελέγχει τον λογαριασμό του στο Facebook. Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Βέροιας, προπαραμονή Πρωτοχρονιάς το απόγευμα, σφύζει από δραστηριότητα. Στην Αίθουσα Μελέτης το μεσημέρι έγινε η συνέντευξη Τύπου για την καμπάνια οικονομικής ενίσχυσης της βιβλιοθήκης που αρχίζει στις 11 Ιανουαρίου. Πριν από αυτήν στην ίδια αίθουσα έγιναν τα εργαστήρια ρομποτικής για παιδιά. Οι Lego κατασκευές τους συνδέθηκαν με καλώδια και απέκτησαν κίνηση. Νωρίτερα το ίδιο πρωί, στην ίδια αίθουσα πάλι, έγιναν τα σεμινάρια πληροφορικής με θέμα «Πώς να συμπληρώσετε την ηλεκτρονική σας αίτηση για το επίδομα θέρμανσης». Είδα την ανακοίνωση στην είσοδο της βιβλιοθήκης. Προσπαθώ να θυμηθώ πού είδα μια αντίστοιχη ανακοίνωση για μια αντίστοιχη υπηρεσία. Α, ναι, στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης τον Ιανουάριο του 2012, μια τεράστια ιστορική βιβλιοθήκη με δεκάδες παραρτήματα. Είναι τα μεγέθη συγκρίσιμα; Είναι, με τρόπο εντυπωσιακό.

Πρώτα οι αριθμοί, τα σκληρά δεδομένα, που παρουσίασε στη συνέντευξη Τύπου ο αναπληρωτής διευθυντής Αντώνης Γκαλίτσιος. Το 2015 ήταν 31.375 τα εγγεγραμμένα μέλη της βιβλιοθήκης, 800 άτομα την επισκέπτονταν κάθε μέρα, έγιναν 466 δημιουργικά εργαστήρια στα οποία συμμετείχαν 9.074 άτομα, ενώ από τον Νοέμβριο του 1999 ως τον Νοέμβριο του 2015 έχει δανείσει στα μέλη της 2.943.633 τεκμήρια. Δεν είναι όμως οι αριθμοί, είναι ο ελκυστικός χώρος, το δυναμικό περιβάλλον, η φιλόξενη ατμόσφαιρα, το ενδιαφέρον για τη γνώση που πλανιέται ως αίσθηση στους χώρους της βιβλιοθήκης που σε συνεπαίρνει.

Πρωτοποριακός εξοπλισμός

 

Στο ισόγειο, στο Παιδικό Τμήμα, τα παιδιά παίζουν και διαβάζουν. Μπορείς βεβαίως να δανειστείς δωρεάν βιβλία και περιοδικά, CD και DVD - είναι αυτονόητο -, αλλά μπορείς  να δανειστείς και τάμπλετ αν δεν έχεις την οικονομική δυνατότητα να αγοράσεις και θέλεις να δεις τι είναι και πώς λειτουργεί. Μπορείς να δανειστείς και επαγγελματική φωτογραφική μηχανή αν θέλεις να βγάλεις φωτογραφίες σε κάποιο σημαντικό γεγονός της ζωής σου και δεν έχεις εξοπλισμό. Θέλεις να βγάλεις φωτοτυπίες; Εννοείται. Μήπως έχεις προβλήματα όρασης;

Στον πρώτο όροφο δύο υπολογιστές με ειδικό λογισμικό σαρώνουν βιβλία και τα μετατρέπουν σε ηχητικά αρχεία. Προτιμάς να διαβάζεις παρά να ακούς; Κανένα πρόβλημα, ένας ειδικός εκτυπωτής θα σου τα εκτυπώσει σε σύστημα Mπράιγ. Είσαι συνταξιούχος και θέλεις να διαβάσεις κάπου ήσυχα τις τοπικές εφημερίδες; Θα τις βρεις στο Τμήμα Εφημερίδων, Περιοδικών και Τοπικής Ιστορίας στον ημιώροφο. Δεν σου αρκούν τα τοπικά νέα; Από τους υπολογιστές του ίδιου χώρου έχεις πρόσβαση στο PressReader, το μεγαλύτερο ψηφιακό περίπτερο εφημερίδων και περιοδικών στον κόσμο. Θέλεις να δανειστείς πατρόν για να ράψεις μια φούστα; Κι από αυτά έχει η ΔΚΒΒ και τα δανείζει συχνά. Είσαι ερευνητής και κάνεις κάποια μελέτη; Η δωρεάν πρόσβαση στην ηλεκτρονική βιβλιοθήκη eLibraryUSA από την Αμερικανική Γωνιά της βιβλιοθήκης θα σου λύσει τα χέρια. Θέλεις να ηχογραφήσεις ένα τραγούδι μαζί με την παρέα σου; Κι αυτό γίνεται, υπάρχει στούντιο επαγγελματικά εξοπλισμένο και με ηχολήπτη. Είσαι νέος επιχειρηματίας και θέλεις να έρθεις σε επικοινωνία με πελάτες σου; Υπάρχει μια αίθουσα πλήρως εξοπλισμένη για τηλεδιασκέψεις.

Καινοτομία και υπηρεσίες

 

Θέλεις να κάνεις αίτηση για το κοινωνικό τιμολόγιο της ΔΕΗ ή για κουπόνια κοινωνικού τουρισμού, να ανανεώσεις την κάρτα ανεργίας σου και να φτιάξεις ένα βιογραφικό; Ή μήπως θέλεις να μάθεις πώς λειτουργεί το smartphone ή το τάμπλετ που σου έκαναν δώρο τα Χριστούγεννα; Υπάρχουν για όλα αυτά σεμινάρια από ανθρώπους εκπαιδευμένους. Η Ασπασία, ο Γιώργος, η Μαρία, ο Αντώνης, η Γεωργία, η Κωνσταντία, η  Φιφή, η Σμαρώ, κάποιος από τους συνολικά δέκα μόνιμους υπαλλήλους της ΔΚΒΒ εμπνεύστηκε και υλοποίησε κάποια υπηρεσία που έχουν ανάγκη οι χρήστες της βιβλιοθήκης.

Είναι βιβλιοθήκη, είναι πολυχώρος πολιτισμού, είναι ΚΕΠ, είναι στέκι, είναι κέντρο γνώσης και έρευνας; Είναι όλα αυτά μαζί. Το media lab και ο εξοπλισμός του αποκτήθηκαν με το χρηματικό έπαθλο του Βραβείου Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς με το οποίο τιμήθηκε η ΔΚΒΒ το 2010 για τις καινοτόμες και κοινωφελείς υπηρεσίες της, χάρη στις οποίες τιμήθηκε και με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών το 2013. Ενα άλλο μέρος από το ένα εκατομμύριο δολάρια του βραβείου επενδύθηκε σε φωτοβολταϊκά συστήματα που εγκαταστάθηκαν στη στέγη του διώροφου κτιρίου για εξοικονόμηση ενέργειας.

Το ένα τρίτο του ποσού αυτού έχει επενδυθεί στην ανακαίνιση του δευτέρου ορόφου του κτιρίου όπου θα δημιουργηθεί μια υψηλών προδιαγραφών πολυμορφική αίθουσα, εξοπλισμένη για ποικίλες εκδηλώσεις, από βιβλιοπαρουσιάσεις ως θεατρικές παραστάσεις, κινηματογραφικές προβολές και εργαστήρια μαγειρικής. Ο Γιάννης Τροχόπουλος, ο τέως διευθυντής της βιβλιοθήκης, ο οραματιστής και μεθοδικός μάνατζερ στον οποίο το προσωπικό πιστώνει το θαύμα της βιβλιοθήκης, μας ξενάγησε στον χώρο. Οι εργασίες ολοκληρώνονται αλλά υπολείπονται 100.000 ευρώ για τον εξοπλισμό της αίθουσας. Το εφορευτικό συμβούλιο της ΔΚΒΒ αποφάσισε να ξεκινήσει εκστρατεία συγκέντρωσης του απαιτούμενου ποσού, όπως κάνουν όλοι οι μεγάλοι πολιτιστικοί οργανισμοί στο εξωτερικό, όπως το Queen Elizabeth Hall στο Λονδίνο, είπε ο τέως διευθυντής.

Από τις 11 Ιανουαρίου και ως το τέλος Φεβρουαρίου θα διαρκέσει η καμπάνια συγκέντρωσης χρημάτων. Υπάρχουν μάλιστα ανταποδοτικά δώρα και προνόμια για τους δωρητές, από αναμνηστικούς σελιδοδείκτες ως τη χάραξη του ονόματος του δωρητή σε κάποιο από τα καθίσματα της αίθουσας. «Εχει περάσει η εποχή που περιμέναμε να έρθει η βοήθεια από το κράτος. Πρέπει να αναζητήσουμε εναλλακτικές λύσεις, πρέπει να είμαστε γενναίοι» ήταν τα παραινετικά λόγια του Γιάννη Τροχόπουλου.

Τι κίνητρο έχει ο Αθηναίος, ο Θεσσαλονικιός, ο Λαρισαίος να προσφέρει για τη Βέροια; αναρωτιέται κανείς. Μέσα στους χώρους της η απάντηση μοιάζει αυτονόητη: Γιατί η Βιβλιοθήκη της Βέροιας είναι μια βιβλιοθήκη που έρχεται από το μέλλον αλλά υπάρχει στο παρόν. Είναι μια δημόσια υπηρεσία που βάζει τον πήχη ψηλά στις αξιώσεις της για τον εαυτό της γιατί ξέρει ότι έχει βάλει ψηλά τον πήχη στις υπηρεσίες που προσφέρει. Λειτουργεί με όρους ποιότητας ασυνήθιστους στην ελληνική κοινωνία και γι' αυτό αξιοθαύμαστους και είναι το διαρκές εθνικό παράδειγμα, η ζωντανή ενθάρρυνση ότι θαύματα συμβαίνουν, αρκεί να πιστέψουμε σε αυτά και να κινήσουμε λίγο τα χέρια μας μαζί με τη θεά Αθηνά.

tovima.gr      Κουζέλη Λαμπρινή