Παιδιά και έφηβοι κάνουν θεραπεία για να αλλάξουν φύλο

Ένας μικρός, αλλά αυξανόμενος, αριθμός εφήβων και μικρών παιδιών στις ΗΠΑ, που πιστεύουν ότι γεννήθηκαν με λάθος φύλο, υποβάλλονται - με την υποστήριξη των γονέων τους - σε θεραπεία για να το αλλάξουν, σύμφωνα με τρεις εκθέσεις που δημοσιεύονται σήμερα στην ιατρική επιθεώρηση «Pediatrics». 

 Είναι ένα θέμα το οποίο εγείρει ηθικά ερωτήματα και αρκετοί ειδικοί εφιστούν την προσοχή στην χορήγηση ορμονών και φαρμάκων αναστολής της εφηβείας σε μικρά παιδιά.

 Ένα οκτάχρονο παιδί από το Λος Άντζελες αποτελεί τυπικό ασθενή. Το παιδί γεννήθηκε κορίτσι, αλλά όταν ήταν 18 μηνών είπε «είμαι αγοράκι» - και έκτοτε δεν έχει αλλάξει γνώμη. Η οικογένειά του σοκαρίστηκε στην αρχή, αλλά πλέον του συμπεριφέρεται σαν να είναι αγόρι και περιμένει να μπει στην εφηβεία για να αρχίσει θεραπεία αλλαγής φύλου, είπε η μητέρα του στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Associated Press.

«Οι παιδίατροι πρέπει να ξέρουν ότι αυτά τα παιδιά υπάρχουν και αξίζουν θεραπεία», δήλωσε ο δρ Norman Spack, διευθυντής μίας εκ των πρώτων Κλινικών Φύλου των ΗΠΑ που εδρεύει στο Νοσοκομείο Παίδων της Βοστώνης και συγγραφέας μίας εκ των τριών εκθέσεων. «Εάν ανοίξεις την πόρτα, θα υπάρξουν παιδιά που θα έρθουν. Βρίσκονται εκεί έξω. Βρίσκονται μέσα στα ιατρεία μας και περιμένουν το έναυσμα για να μιλήσουν», πρόσθεσε.

Η ταυτότητα του φύλου αρχίζει να διαμορφώνεται νωρίς στη ζωή του παιδιού, στην περίοδο μεταξύ 18 και 36 μηνών. Η εναλλαγή των ρόλων και η προσποίηση ότι έχουν το αντίθετο φύλο είναι συχνό φαινόμενο στα μικρά παιδιά. Όμως τα παιδιά που θέλουν να αλλάξουν φύλο είναι κάτι εντελώς διαφορετικό, καθώς νιώθουν σίγουρα πως έχουν γεννηθεί με λάθος σώμα. 

Μερικά θεωρείται ότι πάσχουν από μία ψυχιατρική κατάσταση που αποκαλείται διαταραχή ταυτότητας φύλου. Ο δρ Spack όμως είναι ένας από τους γιατρούς που πιστεύουν ότι αυτό αποτελεί εσφαλμένο χαρακτηρισμό, καθώς νέες μελέτες υποδηλώνουν ότι μπορεί να διαθέτουν ιδιαιτερότητες στον εγκέφαλο που μοιάζουν περισσότερο με αυτές που βλέπει κανείς σε άτομα του αντίθετου φύλου. 

 Ο δρ Spack υπολογίζει ότι ένα στα 10.000 παιδιά γεννιέται με αυτές τις ιδιαιτερότητες.  

Ηθικά ζητήματα

«Η υποβολή θεραπειών αλλαγής του φύλου σε ανηλίκους, εγείρει ηθικά ζητήματα και τα κίνητρα των γονέων τους πρέπει να εξετάζονται προσεκτικά», αντιτείνει η δρ Margaret Moon, μέλος της Επιτροπής Βιοηθικής της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής (ΑΑΡ) η οποία δεν συμμετείχε στις νέες εκθέσεις. 

Όπως εξηγεί, μερικά παιδιά μπορεί να έχουν ψυχιατρικό πρόβλημα δυσφορώντας στον υπερθετικό βαθμό με τους στενά οριζόμενους ρόλους των φύλων. 

Άλλα μπορεί να είναι ομοφυλόφιλα και εξωθούνται σε θεραπεία από τους γονείς τους, οι οποίοι προτιμούν να έχουν ένα παιδί που άλλαξε φύλο παρά ένα ομοφυλόφιλο παιδί, προσθέτει η δρ Moon, η οποία είναι καθηγήτρια στο Ίδρυμα Βιοηθικής Berman του Πανεπιστημίου Τζωνς Χόπκινς.

 «Είναι επιβλαβές να υποβάλλεται κανείς πολύ νωρίς σε μία μη αναστρέψιμη θεραπεία», τονίζει. Ωστόσο, οι γιατροί που προσφέρουν την θεραπεία υποστηρίζουν πως για το παιδί, η καθυστέρηση της θεραπείας μπορεί να αποδειχθεί πιο επιβλαβής. 

Όπως εξηγούν, τα παιδιά που νιώθουν παγιδευμένα στο σώμα τους, καταφεύγουν μερικές φορές σε αυτοακρωτηριασμούς για να αλλάξουν την ανατομία τους. Οι άλλες δύο εκθέσεις που δημοσιεύονται στην «Pediatrics», εξάλλου, παραθέτουν στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία τα παιδιά αυτά είναι επιρρεπή στην λεκτική και σωματική κακοποίηση, στο στρες, στην κατάθλιψη και στις απόπειρες αυτοκτονίας. 

Ο δρ Spack λέει πως αυτού του είδους τα προβλήματα τυπικά εξαφανίζονται μόλις το παιδί κάνει θεραπεία και του δοθεί η ευκαιρία να ζήσει με το φύλο που έχει διαλέξει.  

Όχι πριν την εφηβεία 

Η Ενδοκρινική Εταιρεία των ΗΠΑ αποδέχεται την διαφυλετική (transgender) ορμονική θεραπεία, αλλά αποθαρρύνει τη χορήγησή της πριν από την έναρξη της εφηβείας. 

Σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες, μόλις το παιδί μπει σε αυτήν πρέπει να αρχίσει να παίρνει φάρμακα καταστολής της εφηβείας και να τα συνεχίσει έως την ηλικία των 16 ετών. 

Στη συνέχεια, χρειάζεται εφ’ όρου ζωής ορμόνες αλλαγής του φύλου, με συστηματική παρακολούθηση για δυνητικούς κινδύνους στην υγεία του. 

Στην όλη διαδικασία πρέπει να εμπλέκονται ειδικοί στην ψυχική υγεία, προσθέτουν οι οδηγίες. 

Οι οδηγίες αυτές, καθώς και βίντεο στο YouTube για εφήβους που άλλαξαν φύλο, σε συνδυασμό με την ειδησεογραφική κάλυψη του θέματος από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, οδήγησαν σε αύξηση της ενημέρωσης του κοινού για το θέμα, κατά τον δρα Spack. Το αποτέλεσμα είναι να ζητούν βοήθεια ολοένα περισσότερες οικογένειες, λέει.  

Από 4 ετών 

Η έκθεση του δρος Spack αναφέρει πως τετραπλασιάστηκαν οι ασθενείς στην Κλινική Χειρισμού του Φύλου (Gender Management Service Clinic) που ο ίδιος διευθύνει. 

Έτσι, ενώ στα τέλη της δεκαετίας του ’90 η κλινική δεχόταν τέσσερις μικρούς ασθενείς τον χρόνο οι οποίοι ήθελαν να αλλάξουν φύλο, το 2007 είχε 19 ασθενείς. 

 Μεταξύ 1998 και 2010, η Κλινική δέχτηκε 97 αγόρια και κορίτσια, με τον νεώτερο ασθενή να έχει ηλικία 4 ετών. 

Όπως γράφει ο δρ Spack στην έκθεση, σε αυτές τις ηλικίες τα παιδιά και οι γονείς τους δέχονται ψυχολογική υποστήριξη και παρακολουθούνται έως ότου εμφανιστούν τα πρώτα «σημάδια» της εφηβείας. 

Στη συνέχεια, χορηγούνται στα παιδιά φάρμακα καταστολής της εφηβείας, τα οποία είτε λαμβάνονται με ένεση είτε με εμφυτεύματα που τοποθετούνται υποδορίως στο χέρι τους. 

Σύμφωνα με τις άλλες δύο εκθέσεις, ανάλογη αύξηση παρατηρείται και στους ασθενείς ισάριθμων άλλων κλινικών, η μία εκ των οποίων βρίσκεται στο Τέξας και η δεύτερη στο Νοσοκομείο Παίδων του Λος Άντζελες.

Τα φάρμακα 

Τα φάρμακα που χορηγούνται σε αυτές τις κλινικές είναι εγκεκριμένα για την καθυστέρηση της εφηβείας σε παιδιά τα οποία ωριμάζουν πολύ γρήγορα. Η δράση τους είναι αναστρέψιμη, λέει ο δρ Spack, και χορηγούνται για λίγα χρόνια έως ότου το παιδί ωριμάσει συναισθηματικά και κατασταλάξει μέσα του η πεποίθησή του ότι θέλει να αλλάζει φύλο για πάντα. 

«Μόνο ένα από τα 97 παιδιά που είχαμε στην κλινική μας, άλλαξε τελικά γνώμη και δεν προχώρησε στην μόνιμη αλλαγή», αναφέρει. Και συνεχίζει: «Τα παιδιά μπορούν πιο εύκολα να περάσουν στο αντίθετο φύλο και χρειάζονται λιγότερο δραστική θεραπεία αργότερα, εάν αρχίσουν νωρίς την φαρμακευτική θεραπεία. »Τα αγόρια λ.χ. που θέλουν να γίνουν κορίτσια, θα αναπτύξουν μαστούς, ενώ τα κορίτσια που θέλουν να γίνουν αγόρια θα φτάσουν στα 16 τους χρόνια με επίπεδο στήθος, εάν αρχίσουν νωρίς να παίρνουν κατασταλτικά φάρμακα της εφηβείας και ορμόνες του φύλου». 

Ωστόσο, οι ορμόνες του φύλου, ιδίως σε μεγάλες δόσεις και όταν χρησιμοποιούνται μακροχρονίως, μπορεί να έχουν σοβαρές παρενέργειες, όπως θρομβώσεις στο αίμα και καρκίνο. 

Ο δρ Spack λέει πως στα παιδιά χορηγούνται μικρές, ασφαλέστερες δόσεις, αλλά και πάλι τα υποβάλλουν συχνά σε προληπτικές εξετάσεις.  

Οι εγχειρήσεις 

 Όσον αφορά τις επεμβάσεις αλλαγής φύλου, στις οποίες μπορεί να συμπεριλαμβάνεται η αφαίρεση ή η δημιουργία του πέους, ο δρ Spack λέει πως εκτελούνται από λίγους γιατρούς στις ΗΠΑ και σε ασθενείς ηλικίας τουλάχιστον 18 ετών. 

Υπάρχουν επίσης χειρουργοί που προχωρούν σε επεμβάσεις αφαίρεσης μαστών σε κορίτσια ηλικίας άνω των 16 ετών, αλλά η εγχείρηση αυτή είναι σχετικά μικρή ή μπορεί να αποφευχθεί, εάν η ήβη των κοριτσιών σταματήσει εγκαίρως με τα φάρμακα, εξηγεί. 

tanea.gr Επιμέλεια: Ρούλα Τσουλέα